Herptse paling terug naar zee

 

Brabants Dagblad, vrijdag 26 april 2013

Tekst Sylvia van de Ven - Foto's Paul Engelkes

 

HERPT - 900.000 palingen krioelen er in 22 bassins in de oude koeienstal van palingkweker René Muskens in

Herpt. Hij heeft liever niet dat we even gaan kijken. „We hebben ze net op grote gesorteerd en dan zijn ze altijd een beetje gestrest.” Een bezoekje van een verslaggever kunnen ze er dan niet bij hebben, denkt hij. Hoe hij dat weet? „Dat merk ik aan hun gedrag, aan de manier waarop ze liggen en aan het eten.” Bovendien brengt elk bezoek het risico van ziektes mee. „Ik heb een uitvalpercentage van één procent. Dat is heel laag en dat wil ik graag zo houden.”

René en Lucia Muskens. Het echtpaar kreeg deze maand het Europees certificaat duurzaam paling kweken. Een

mooie opsteker in roerige tijden, want dat zijn het in de palingbranche. Pittige discussies over het uitsterven van de

paling. Het wel of niet instellen van een vangstverbod. „Die natuurorganisaties die schreeuwen wat af”, zegt René Muskens. „Maar met schreeuwen daar help je geen paling mee. Wij doen in ieder geval iets.”

 

Negen jaar runt hij nu samen met zijn vrouw de palingkwekerij in Herpt. En natuurlijk maakt ook hij zich zorgen om

de dalende palingstand. „Maar met een visverbod los je het probleem niet op. De paling kan niet meer naar binnen

en niet meer naar buiten, dát is het echte probleem. We hebben ons land zo beschermd tegen natte voeten door

sluizen en gemalen, dat de paling niet meer via de rivieren naar binnen kan. Dan komen ze altijd wel een sluis

tegen of een gemaal. Daarom hebben wij als kwekers gezegd: ‘Wij gaan die paling helpen’.”

Natuurlijk is dat ook eigen belang, beaamt Muskens meteen. „Want anders hebben wij straks ook geen paling

meer.”

 

Jonge paling (glasaal) wordt geboren in de zee, en trekt in de winter via rivieren landinwaarts om te groeien in zoet

water. „En als ze groot zijn, dan zwemmen ze weer terug. Tenminste als ze daar de kans voor krijgen.”

René en Lucia Muskens helpen, samen met andere gecertificeerde kwekers, de vissen nu een handje. „We halen

onze glasaal uit de zee bij Frankrijk. We kweken de vis hier op en in het voorjaar als de temperatuur weer wat

hoger is, zetten we zo’n 20 procent van de paling uit in rivieren en meren in Nederland en Duitsland. In het najaar

wordt die vis weer gevangen en helpen we ze de dijken over, terug de zee in.”

En het helpt, denkt Muskens. „De hoeveelheid glasaal in de zee is flink toegenomen. Natuurlijk moet dat nog goed

worden onderzocht en kunnen we nog niets bewijzen, maar we denken wel dat het zo is. Normaal deden de

vissers er drie maanden over om om voldoende glasaal te vissen. Vorig jaar zes weken en dit jaar zaten ze na

twee weken al aan hun quotom.”

 

René en Lucia Muskens runnen hun palingkwekerij op de plek waar ze voorheen koeien hielden. De ontwikkelingen in de melkveehouderij waren niet meer bij te houden en dus kozen ze voor een ander beroep. Een stuk rustiger leven, zou je denken als je hoort dat de palingkweek behoorlijk geautomatiseerd is. Elke twee uur wordt er 400 kuub water rondgepompt, het sorteren gaat machinaal en ook het voeren is geautomatiseerd. „Toch is het veel intensiever dan koeien”, verzekert Muskens. „Als hier iets gebeurt, dan moet ik binnen tien minuten handelen anders is het gedaan met de paling.” De stroom die uitvalt. een pomp die kapot gaat. „Overal zit alarm op. Zo’n twee keer in de week gaat er wel iets af. Overdag of ‘s nachts. Dan is er bijvoorbeeld een paling ontsnapt en in de pomp gezwommen. Dan moet ik dat meteen maken. Daar moet je tegen kunnen.”

Het erf komt Muskens dan ook nauwelijks af. „De uitreiking van het certificaat was in Volendam, dat gaat dus niet.

Mijn vrouw is alleen geweest, samen met haar tante..” Ander volk ziet hij nog wel, lacht zijn vrouw Lucia. „We hebben een winkel. Elke vrijdagmiddag zijn we open en zaterdag de hele dag.” Ook de drie kinderen van het echtpaar helpen dan soms mee. „Vooral met dagen als Kerst en Pasen. Dan is het hier echt heel druk.”

 

 

 

Certificaat voor Herpste paling

 

door Sylvia van de Ven *

 

HERPT - Muskens palingkwekerij in Herpt heeft een Europees certificaat voor het duurzaam kweken van paling

gekregen van de Engelse organisatie Sustainable Eel Chain of Custody (SEG). *

De SEG is een samenwerkingsverband van vissers, kwekers, Britse natuurorganisaties en wetenschappers dat zich op Europees niveau sterk maakt voor de verbetering van de palingstand. *

René en Lucia Muskens zijn trots op de erkenning. „Het is voor ons bedrijf een bewijs dat we op een verantwoorde

manier bezig zijn.”*

Aandacht voor kweek en handel in paling is hard nodig omdat het slecht gaat met de palingpopulatie in de Europese zeeën en rivieren. Volgens René Muskens is de branche goed bezig voor het verbeteren van de palingstand.

Door het weer uitzetten van paling in rivieren en zeeën lijkt het er volgens hem op dat de palingstand zich aan het herstellen is. *

Dylan de Gruyl van het Wereld Natuur Fonds vindt het hartstikke goed dat kwekers de paling helpen, maar denkt

anders over het certificaat duurzaam. „Duurzame paling bestaat niet. Het is een vis die zeer ernstig wordt bedreigd. Elk initiatief om de palingstand op te krikken is lovenswaardig, maar niet als hij vervolgens weer gevangen wordt om op te eten. Zolang een vis te boek staat als zo ernstig bedreigd moet je hem gewoon niet willen eten.”*